| 1. Kolesterol Nedir? Kolesterol, kan dolaşımında ve hücre yapısında bulunan, hücrenin dayanıklılığından sorumlu, yaşamsal açıdan önemli yağ benzeri bir maddedir. Vücudun kolesterole ihtiyacı vardır. Ancak kolesterol düzeyinin yüksek olması, kalp krizi ve inme için çok önemli bir risk faktörüdür. Kolesterol kanda özel taşıyıcılar ile taşınır; birkaç tipi vardır. Bunlardan ikisi kalp damar hastalıkları için önemlidir. LDL Kolesterol: “kötü” kolesterol Kandaki kolesterolün büyük bölümünü taşır. Kandaki miktarı yüksek olduğunda kalbi ve beyni besleyen damarların duvarında birikmeye başlar, sert bir birikim oluşturur. Bu duruma ateroskleroz (damar sertliği) denir. Tıkanıklığa neden olup kanın damar içinde akışını zorlaştırır. Hayati önemi olan organlara yeterli kan gitmemesine neden olur. Bu tıkanma kalbi besleyen damarlarda olursa kalp krizi, beyni besleyen damarlarda olursa inme (felç) oluşur. Özetle LDL kolesterolün düzeyi arttıkça yaşamı tehdit edici hastalıkların riski de artar. Bu nedenie LDL kolesterol “kötü” kolesterol olarak anılır.
HDL Kolesterol: “iyi” kolesterol Kandaki kolesterolün dörtte biri HDL kolesterol tarafından taşınır. HDL, kolesterolü karaciğere taşıyarak kandan uzaklaştırılmasını sağlar ve böylece damar duvarındaki birikimini engeller. HDL kolesterol düzeyi arttıkça kalp krizi riski azalır. Bu nedenle HDL kolesterol “iyi” kolesterol olarak anılır. 2. Kolesterolü Yükselten Nedenler Nelerdir? Kolesterot düzeyinin yüksek ya da düşük olmasını belirleyen çok sayıda neden vardır.
* Uygunsuz beslenme (yüksek kalorili ve kolesterolden zengin) * Yüksek tansiyon (hipertansiyon) * Şeker hastalığı (diabetes mellitus) * Böbrek, karaciğer, tiroid hastalıkları * Cinsiyet Menopoz öncesi kadınlarda kolesterol düzeyi erkeklere göre daha düşüktür. Menopoz ile birlikte LDL kolesterol düzeyi genellikle yükselmeye başlar. * Sigara, alkol * Stres * Hareketsiz yaşam tarzı 3. Kolesterol Yüksekliğinin Zararları Nelerdir? Kolesterol yüksekliği tek başına bir hastalık değildir ancak ciddi sonuçlara neden olabilir. Damar duvarında biriken ve damar sertliğine neden olan kolesterol şu hastalıkların gelişimine neden olabilir:
* Koroner kalp hastalığı / Kalp krizi (enfiarktüs) * İnme (beyin damarlarında tıkanıklık) * Dolaşım hastalıkları
Kolesterol yüksekliğine bağlı sorunlar ortaya çıktığı zaman geç kalınmış olabilir. Bu nedenle, kan kolesterol düzeyini normal sınırlar içinde tutmak, yükselmişse düşürmek çok önemlidir. Yüksek olan kan kolesterolünü düşürerek ilerlemekte olan damar sertliğini durdurmak mümkündür. Ek olarak, kalp krizi geçirme riskini azalttığı da kanıtlanmıştır.
Normal Değerler Nelerdir ?
Total Kolesterol
İstenen 200 mg/dl den düşük olması
LDL ( kötü ) Kolesterol
İstenen 100 mg/dl den düşük olması
HDL (iyi) Kolestrol
istenen 40 mg/dl den yüksek olması 4. Kan Kolesterolünüzü Nasıl Düşürebilirsiniz?
* Doğru beslenerek kolesterol düzeyinde bir miktar düşme sağlamak mümkündür. * Alabileceğiniz diğer önlemler kilo vermek ve sigarayı bırakmaktır. * Doktorunuzun önerdiği bir kolesterol düşürücü ilaç kullanmanız gerekli olabilir. * Unutmamanız gereken en önemli nokta önlemlerin ve tedavinin yaşam boyu devam etmesi gerektiğidir. 5. Kolesterol Açısından Uygun Gıdalar Hangileridir?
* Meyve – sebze, yeşillik * Hububat, pirinç, makarna * Balık, derisi çıkarılmış kümes hayvanları |