Isırgan Yaprağı, diğer adları dalayan diken, Gidişkenotu, Sırganotu) Isırgangiller familyasının örnek bitkisidir. Dünyanın tüm ılıman bölgelerine yayılmış Urtica cinsi 50 kadar bitki türünün ortak adı Isırgan’dır. Bunlardan 5 türü ülkemizde toprağı nemli olan kırlarda, yol ve tarla kenarlarında, bahçelerde ve duvar diplerinde sıkça görülür. 1 m. kadar boylanabilen, üzeri ısırıcı tüylerle kaplı, bir ya da çok-yıllık bitkilerdir.
Halk tababetinde; rahim ve basur kanamaları, kritik devrede adet bozuklukları (klimaktor devresi), kronik varikoz, ülser ve avitaminozlar, burun kanaması, kan tükürme, devamlı ve aşırı adet hallerinde, kurdeşen , şeker hastalığı hastalığı, baş dönmesi, baş ağrısı, nefes darlığı, virgül asabi bayılmalar, sarılık, mide ve bağırsak hastalıkları, annelerde süt artışı , karaciğer ve safra ağrıları gibi hastalıllarda kullanılır. Harici olarak romatizmalı yerler , taze ısırgana yaktırılır.
Isırgan köksapları haşlaması kalp kaslarının kuvvetlenmesi için içilir, sirke ile elde edilen tentür, kepek ve saç büyümesinde kullanılır. Tohumlar yoğurt ile karıştırılarak şeker hastalığına karşı alınır. Yapraklar 1/10 zeytin yağı ile bekletilerek yaraların yağlanmasında kullanılır.
1. Toniktir. Bedeni güçlendirir ve destekler.
2. Burun kanamaları ve kadınlarda dölyatağı kanamalarında doku ve damar büzücü özellikleriyle kanamayı kesici etki yapar.
3. İdrar söktürücüdür.
4. İştah açıcıdır.
1. Isırgan, romatizma ve siyatik ağrılarına karşı etkilidir.
2. Saç ve tırnakların ana maddesi olan keratini güçlendir saç dökülmelerini ve tırnak kırılmalarını önler.
3. Çocuklarda oluşan egzamada ya da sinirsel kökenli cilt rahatsızlıklarında etkilidir.
Bu durumlarda ısırganın infüzyonu ya da daha iyisi dekoksiyonıı kullanılır. Dekoksiyonun hazırlanması için 3-4 tatlı kaşığı kurumuş ısırgan karışımı alınır. Kaynama noktasına kadar ısıtılıp sonra kısık ateşte ısıtma işlemi 15 dakika daha sürdürülür. Elde edilen dekoksi-yon romatizma ve siyatik ağrılı yerlere ılık olarak uygulanırken elle ovuşturularak o bölgeye yedirilir.
Saç dökülmelerinde bu dekoksiyonla friksiyon yapılır. Tırnak kırılmalarında tırnaklar dekoksiyona batırılır. Egzama ve diğer deri şikâyetlerinde aynı dekoksiyon dıştan uygulanır.”
