”
Gülhatmi
Gülhatmi, bitkinin çiçek ve yaprakları başlıca helmeli (sümüklü) madde ve % 0,02 kadar eterik yağ, vitamin C, vs. ihtiva ederler. Kökler % 35 kadar helme 8 heksozlar ve pentolar , galakturon asidi vs. den ibaret), asparagin, betain, sakaroz, yağlı maddeler, pektin, nişasta vs. ihtiva eder.
Hangi Hastalıklarda Kullanılır: Bitki iltihaplanmaya karşı, yumuşatıcı ve balgam söktürücü te sirdedir. Buda başlıca helmeli maddeler ihtiva etmesinden ileri gelmektedir.
Halk tababetinde öksürük, nefes darlığı, ses kısıklığı, mide ve bağırsak iltihabı, midede ekşime ve ülser, böbrek ve mesane iltihabı, zor işeme, beyaz akıntı, ishal, dizanteri vs. hastalıklara karşı kullanılır. Haricen lapa halinde çıban ve yaralara konur, ses kısıklığında gargara, göz iltihaplarında ve emzikli annelerin meme yaralarına karşı kompres halinde kullanılır.
Kullanılışı: Bitkiden 1 çorba kaşığı 0,5 lt. soğuk suda 1 saat bekletilir. Elde edilen mayi bal veya nebetşeker ile tatlılaştırılır, günde 4 defa yemeklerden evvel alınır.
Mideyi yatıştırır, bağırsakları yumuşatır.
İdrar söktürücüdür.
Nezleyi hafifletir. Göğsü yumuşatır ve balgamı söktürür.
Hatmi sakinleştiricidir. Ağız, boğaz ve diş diplerindeki ülserlere iyi gelir. Bu durumlar için, yukarıda anlatıldığı şekilde kurutulan hatmi yapraklarından 1-2 tatlı kaşığı alınıp üzerine 1 bardak kaynar su dökülerek ve 10 dakika demlendirilerek bir infüzyon hazırlanır. Sakinleştirici etkisi için günde üç kez birer bardak infüzyon içilir. Aynı infüzyonla yapılan gargara, ağız ülserlerine iyi gelir.
Ayrıca hatmi bedendeki yaraları iyileştirir. Bunun için, hatmi yaprakları ezilerek bir yara lapası hazırlanır. Bu lapa yaralara dıştan uygulanır.”